Rozdziały:
Czym jest autyzm?
Dzieci autystyczne mają trudności w przetwarzaniu informacji sensorycznych. Nie potrafią poradzić sobie z nadmiarem bodźców, które towarzyszą im w życiu codziennym, dlatego większość reaguje krzykiem, strachem i agresywnym zachowaniem. Podczas urządzania pokoju dla dziecka z autyzmem musimy zrozumieć, w jaki sposób postrzega świat oraz co kieruje jego zachowaniem w taki czy inny sposób. Pokój, w którym będzie przebywał na co dzień, powinien być bezpieczny i uporządkowany. Warto, by znalazł się w nim harmonogram codziennych czynności, dzięki czemu dziecko będzie wiedziało, co go czeka.
Lokalizacja
Dla dziecka, które nie ma problemów zdrowotnych, to, gdzie znajduje się jego pokój nie ma większego znaczenia. Natomiast dla autystycznego to bardzo ważne, ponieważ miejsce, w którym przebywa ma wpływ na jego samopoczucie i funkcjonowanie. Okna nie powinny wychodzić bezpośrednio na ulicę. Jeżeli nie mamy innej możliwości, należy zamontować modele dźwiękoszczelne, dzięki temu do pomieszczenia nie będzie wpadać hałas z zewnątrz. Złym rozwiązaniem jest również pokój znajdujący się przy łazience, ponieważ dziecku wrażliwemu na dźwięk będzie przeszkadzać odgłos płynącej wody. Jednak powinna znajdować się na tym samym piętrze, w przeciwnym razie maluch może zrazić się do korzystania z toalety i zacznie wstrzymywać potrzeby fizjologiczne. Sąsiadowanie pokoju z kuchnią również nie jest dobrym pomysłem – wydobywające się z niej zapachy będą dekoncentrować naszą pociechę. Jeżeli mamy “cienkie ściany”, warto zadbać o ich wygłuszenie. Biorąc pod uwagę komfort małego mieszkańca, musimy również pamiętać o:
- podkładkach filcowych pod meblami,
- naoliwieniu skrzypiących zawiasów,
- wyciszeniu drzwi i podłogi,
- chodzeniu po domu w miękkich kapciach.
Idealną lokalizacją jest sąsiadowanie z pokojem rodziców, ponieważ zapewnia to dziecku większe poczucie bezpieczeństwa.
Kolorystyka
Wybierając kolor ścian, skupiamy się na natężeniu barw. Stawiajmy na delikatne i spokojne tonacje. Nie możemy przesadzić z ilością kolorów, dlatego warto wybrać maksymalnie trzy. Według naukowców niebieski i zielony mają działanie uspokajające, dlatego warto, by znalazły się w pomieszczeniu. Jeżeli chodzi o wzornictwo, raczej go unikamy, ponieważ może rozpraszać małego mieszkańca. Kupując farbę, pamiętajmy, by miała łagodny zapach i łatwo się ścierała. Super pomysłem jest pomalowanie części ściany farbą tablicową – wówczas maluch będzie mógł śmiało pisać po niej kredą. Alternatywą jest farba magnetyczna – do której będzie mogło przyczepiać magnesy.
Podłoga
Bardzo dobrym rozwiązaniem jest ogrzewanie podłogowe, dzięki czemu dziecko będzie mogło chodzić na boso, co pomoże w stymulowaniu i przyzwyczajeniu go do różnych powierzchni. Warto, by podłoga miała różne struktury, np.:
- drewniany parkiet,
- miękki dywan z dłuższym włosiem,
- szorstki chodnik.
Drzwi
Powinny się łatwo otwierać i zamykać, klamka musi znajdować się na takiej wysokości, by maluch mógł samodzielnie nią operować. Należy pamiętać, aby nie miały przeszklenia, ponieważ światło wpadające zza drzwi może przeszkadzać we śnie. Jeżeli nasze dziecko jest nadwrażliwe na dźwięki, to musimy zamontować model, który je wyciszy.
Wydzielenie stref
Pokój dzielimy na trzy strefy:
- odpoczynku,
- zabawy,
- nauki.
W przestrzeni do nauki obowiązkowym elementem jest stolik z krzesłem dobierany do wzrostu użytkownika. Meble te nie mogą jednak znajdować się przy oknie, ponieważ bodźce docierające z zewnątrz dekoncentrują. Ściana, przy której stanie stolik powinna być pusta, może zawierać tablicę korkową lub być pomalowana farbą tablicową.
W części bawialnej możemy umieścić dywan lub matę, podczas zakupu należy kierować się zaburzeniem sensorycznym dziecka i na tej podstawie wybrać odpowiedni kolor oraz materiał, z którego jest wykonany. Pudełka na drobiazgi powinny być jednakowe i dobrze opisane. Każda zabawka musi mieć swoje miejsce, co zwiększy poczucie bezpieczeństwa lokatora. Pamiętajmy, że wszystko musi znajdować się w zasięgu ręki malucha. W tej strefie sprawdzi się hak na huśtawkę, podczas montażu zwróćmy jednak uwagę na jego lokalizację, by dziecko nie uderzył w coś podczas huśtania.
Sfera odpoczynku jest bardzo ważna, ponieważ to właśnie tu dziecko się wycisza i uspokaja. Sen nie może być zakłócany przez dźwięki lub światła dochodzące z zewnątrz. Jeżeli nasza pociecha cierpi na niedowrażliwość lub nadwrażliwość czuciową, istotny jest materiał pościeli. Trafnym pomysłem będzie umieszczenie w pokoju małego namiotu lub wigwamu, dziecko będzie mogło się tam schować i wyciszyć.
Zabawki
Zainteresowania dzieci autystycznych różnią się od upodobań ich rówieśników. Nadmierna ilość zabawek wprowadza chaos w ich codzienność, dlatego powinniśmy skupić się na jakości, a nie ilości. Najlepsze wyborem są te, w których trzeba sortować przedmioty względem kształtów lub kolorów, mają bowiem działanie uspokajające. Wybierając zabawki, sugerujmy się zainteresowaniami oraz potrzebami naszego dziecka. Świetnym wyborem będą:
- książeczki z odgłosami zwierząt,
- klocki, puzzle,
- piłeczki sensoryczne.
Oświetlenie
Na oświetlenie w pokoju dziecięcym składają się:
- lampa główna, np. żyrandol,
- dodatkowe źródło typu lampka nocna.
Preferowane jest światło stonowane z możliwością regulacji jasności, bez atrakcji świetlnych. Włącznik powinien znajdować się w zasięgu ręki naszego dziecka, tak aby mogło samodzielnie je zapalić i gasić. Natomiast rolety w oknach pomogą nam w regulowaniu dopływu promieni słonecznych, co jest pomocne szczególnie w okresie letnim. Są doskonałą alternatywą dla zasłon i firanek, które łatwo zerwać. Powinny być w jasnych, neutralnych kolorach, warto pomyśleć o systemie zasłaniania, te ze sznureczkami łatwo je zerwać.
Bezpieczeństwo
Bezwzględnie w takim pokoju musimy zamontować blokady na drzwi i okna oraz zabezpieczenia na gniazdka elektryczne. Dzieci z autyzmem często wykazują również zaburzenia integracji sensorycznej, dlatego należy zwrócić uwagę na sztuczne zapachy. Sprawdzają również wszystko liżąc i próbując, dlatego zadbajmy, by w ich przestrzeni nie znalazły się żadne przedmioty zawierające substancje trujące. W aranżowanym wnętrzu nie powinien znajdować się telewizor i komputer.
Podsumowując
Projektując przestrzeń dla dziecka z autyzmem, musimy wziąć pod uwagę jego zainteresowania oraz potrzeby. Najważniejsze jest bezpieczeństwo naszej pociechy. Jeżeli tworzymy wnętrze od podstaw, jest dużo łatwiej, natomiast jeśli planujemy remont, musimy pamiętać, że zmiany należy wprowadzać stopniowo, tak by dziecko mogło spokojnie się z nimi oswoić. Wbrew pozorom jest to trudne zadanie.
Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości, możesz powierzyć zaaranżowanie wnętrza domu lub mieszkania naszym ekspertom z NARYSUJEMY. Serdecznie zapraszamy do kontaktu, chętnie pomożemy.
Na co zwrócić uwagę, urządzając pokój dla dziecka autystycznego?
Najważniejszym elementem jest lokalizacja. Ponieważ dzieci mają problem z wrażliwością sensoryczną, pokój nie może sąsiadować z kuchnią i łazienką, natomiast przez okno nie mogą przedostawać się dźwięki z ulicy.
Jakie kolory wybierać do pokoju dla dziecka z autyzmem?
Przy urządzaniu pokoju dla dziecka autystycznego możemy wybrać różne kolory, należy jednak zadbać, by ich odcienie były delikatne i stonowane. Warto użyć niebieskiego lub zielonego, ponieważ działają uspokajająco. Pamiętajmy, by wybrać maksymalnie trzy barwy.
Jakie strefy należy wydzielić w pokoju dziecka autystycznego?
Pokój powinien być podzielony na trzy strefy: odpoczynku, zabawy i nauki. Ważne, by każda z nich była jasno wyodrębniona, dzięki czemu unikniemy chaosu.